Ο Αυτισμός είναι μια αναπτυξιακή διαταραχή, που χαρακτηρίζεται από μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία, καθώς και από περιορισμένη, επαναλαμβανόμενη και στερεότυπη συμπεριφορά.
Στην διαταραχή του αυτισμού εμπλέκονται διάφορες εγκεφαλικές δομές με τρόπο που δεν έχει διασαφηνιστεί επαρκώς.
Ο αυτισμός αποτελεί μία σοβαρή νευροψυχολογική διαταραχή, που διαρκεί μία ολόκληρη ζωή και είναι συνήθως παρούσα από τη γέννηση του παιδιού. Δεν είναι ψυχιατρική νόσος, αλλά εντάσσεται στην κατηγορία των Διάχυτων Αναπτυξιακών Διαταραχών.
Πρώιμα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίζονται σε βρέφη ή νήπια:
0-6 μηνών: το βρέφος αδιαφορεί για τους ήχους (εντύπωση κωφότητας), παρουσιάζει ανωμαλίες του βλέμματος και της συμπεριφοράς (παθητικότητα ή υπερ-διέγερση), διαταραχές στον ύπνο και τη θρέψη και δεν ανταποκρίνεται στο χαμόγελο
6-9 μηνών: το βρέφος δεν ανταλλάσσει ήχους, χαμόγελα, ή άλλες εκφράσεις του προσώπου
9-12 μηνών: το παιδί δε μιμείται απλές εντολές (π.χ. γεια), δε γυρίζει στο όνομα του, επιδίδεται σε μοναχικό παιχνίδι ή σε ασυνήθιστη χρήση αντικειμένων, αδιαφορεί για την παρουσία των άλλων, δεν κάνει χειρονομίες
13-16 μηνών: το παιδί δεν εκτελεί πάντα απλές καθημερινές εντολές, παρουσιάζει μια έντονη κινητική διάθεση, δε μπορεί να συγκεντρωθεί αδιάσπαστα σε μια δραστηριότητα για ένα ολόκληρο λεπτό, στερεοτυπεί
17-21 μηνών: το παιδί δεν μπορεί να μιμηθεί πάντα μια απλή καθημερινή
δραστηριότητα, δεν έχει αναπτύξει λόγο ή έχει δικό του ακατανόητο λόγο.
21-24 μηνών: το νήπιο δεν έχει αναπτύξει λόγο, δεν εκτελεί πάντα απλές εντολές, δεν μιμείται πάντα χειρονομίες και είναι πολύ κινητικό.
Καθώς το παιδί φτάνει στην ηλικία των 2 ετών οι ενδείξεις, του αυτισμού
διαφοροποιούνται. Η ένταση και η εμφάνιση των παραπάνω συμπτωμάτων ποικίλει από παιδί σε παιδί, γεγονός που συχνά μπερδεύει τους γονείς.
Η έγκαιρη διάγνωση και η πρώιμη παρέμβαση αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για να επωφεληθούν στο μέγιστο βαθμό τα άτομα με αυτισμό από τις υπάρχουσες θεραπείες. Ο όρος θεραπεία σε αυτή την περίπτωση δεν στοχεύει στην εξάλειψη, αλλά στη βελτίωση, μέσω μεθόδων που συμβάλλουν στη μείωση των συμπτωμάτων και στην καλύτερη προσαρμογή του παιδιού.
Ο αριθμός των ατόμων με διαταραχή αυτισμού και των συναφών του καταστάσεων έχει αυξηθεί δραματικά από τη δεκαετία του 1980.
Σύμφωνα με τα στοιχεία υπολογίζεται πως στην Ελλάδα υπάρχουν έως 5.000 παιδιά και ενήλικα άτομα με κλασικό Αυτισμό και έως 30.000 με αυτιστικού τύπου διαταραχές ανάπτυξης.
Η Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού καθιερώθηκε με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ και υφίσταται στις 2 Απριλίου από το 2008, μια πρωτοβουλία που ανήκε στην Μοζά Μπιντ Νασέρ Αλ-Μισνέντ, τη δεύτερη σύζυγο του Εμίρη του Κατάρ, Χαμάντ Μπιν Καλίφα Αλ-Θάνι.
Σκοπός της είναι να ενημερώσει την παγκόσμια κοινή γνώμη για τον αυτισμό και τα βήματα που πρέπει να γίνουν για την ομαλή ένταξη των αυτιστικών ατόμων στην κοινωνία.
Ο όρος «αυτισμός» προέρχεται ετυμολογικά από τη λέξη «εαυτός» και υποδηλώνει την απομόνωση ενός ατόμου στον εαυτό του. Ο αυτισμός, αποτελεί μια ισόβια, πολύπλοκη, εκ γενετής νευροαναπτυξιακή διαταραχή που συνήθως εκδηλώνεται στα στάδια ανάπτυξης του ατόμου.
